De aubergine kleurige cultivars.
Aubergine als kleurbenaming is gebruikelijk in de fuchsiakringen. Maar aangezien aubergines vruchten zijn die in verschillende kleuren verkrijgbaar zijn, wordt in de meeste beschrijvingen van fuchsiacultivars tegenwoordig donkere kleurbenamingen gebruikt zoals donkerpaars, donker roodpaars en donkerrood.
Veredelaars waren destijds ook niet specifiek op jacht naar de kleur waar Herman als eerste de kleurbenaming aubergine aan gaf. Nee ze probeerden de donkere kleuren, zoals die voorkwamen in de Nieuw Zeelandse species vast te leggen in nieuwe cultivars. Vooral F. excorticata werd gebruikt om dat doel te bereiken. Een enkeling gebruikte F. perscandens als kruisingsplant.
F. excorticata F. perscandens
Hier en daar werden door de veredelaars wat stappen in de richting van donkere keuren gemaakt. De eerste cultivar van Herman waar de zo gewenste kleuren in voorkwamen, 1983 ‘Highland Pipes’ een kruising van F. magdalenae met
F. excorticata met een, voor die tijd in Nederland, geheel nieuwe kleur.
Het zeer donkere paarsrode uiterlijk van de pijpvormige bloemen was een verrassende verschijning in de fuchsiacollecties. Aubergine kleurig deed voorzichtig zijn intrede in de fuchsiawereld.
Enkele jaren daarvoor in 1980 bracht de Engelse veredelaar John Wright al een auberginekleurige cultivar ‘Whiteknights Amethist’. Deze cultivar was ook in Nederland verkrijgbaar, eerst onder een verkeerde naam maar later werd alsnog de juiste naam aangehouden.
Vreemd genoeg was er weinig of geen belangstelling voor deze cultivar in Engeland, in ons land was meer belangstelling maar later verdween hij weer.
Het was puur aan het toeval te danken dat de eerst geheel aubergine kleurige cultivar met normale fuchsiabloemen het licht deed zien. Bij zijn zoektocht naar de omgekeerde fuchsia, kelkbladen paars en kroon rood, maakte de Duitse veredelaar Lutz Bögemann een kruising waar onverwacht de geheel auberginekleurige cultivar uit ontstond.
‘Foolke‘ werd in Nederland goedgekeurd. Deze cultivar bleek ook nog eens zeer fertiel te zijn met als gevolg dat in de begin jaren 80 een hausse aan eenkleurige bloemen werd gekweekt met allemaal ‘Foolke’ als een van de ouders. Iedereen koos voor de gemakkelijkste weg en gebruikte dus het werk van een ander.
'Foolke'
Veredelaars zoals Herman die al langer op zoek waren naar donkere kleuren hielden de eer aan zich zelf en vervolgden de reeds ingeslagen weg naar donkere kleuren wat uiteindelijk ook tot resultaat leidde. Met de kundigheid opgedaan in zijn loopbaan als veredelaar en bij het zoeken naar donkere kleuren, wist Herman dat aan het grote aanbod aan eenkleurige enkele of dubbele aubergine cultivars, die vaak veel op elkaar leken niet veel meer toe te voegen was.
Dus moesten er nieuwe kleurencombinaties en vormen tot stand gebracht worden wilde je je op dit gebied ook onderscheiden.
Een van de eerste resultaten daarvan was de aubergine kleurige cultivar van Herman ‘Zulu Queen‘ uit 1987. Voor de kruising gebruikte Herman zijn opgedane ervaring met ‘Rosea’ ( F. lycioides x F. magellanica ) en door deze te kruisen met F. excorticata verkreeg hij een hanger met sierlijke bloemetjes waarvan de kelkbladen licht paarsrood zijn met op de bovenkant iets donkerdere paarse strepen, de zeer donkere kroonbladen geven hierbij een mooi contrast. ‘Zulu Queen‘ bleek daarbij zeer fertiel en gezien de ervaringen die Herman had opgedaan met ‘Rosea ‘ de zaadgever van ‘Zulu Queen‘ besefte Herman dat deze plant uitstekend geschikt was om meerdere auberginekleurige cultivars te kweken met een grotere variatie in bloemvormen en kleurcombinaties.
'Dark Venus'
‘Haute Cuisine‘ was de eerste cultivar waarin Herman zijn eigen basis plant ‘Zulu Queen‘ gebruikte.
Gekruist met ‘Seventh Heaven‘ resulteerde dit in de eerste dubbele auberginekleurige cultivar waarvan de kroonbladen bij opkweken in gefilterd licht een donkerrode zweem vertonen.
‘Haute Cuisine’ werd vooral populair doordat de plant heel gemakkelijk in cultuur was en door zijn perfect gevormde bloemen die lang aan de plant bleven en prachtig mooi verkleurden bij het uitbloeien.
Bovendien krulden hun kroonbladen ook nog eens sierlijk omhoog.
De botanische kruising tussen F. excorticta en F. venusta resulteerde in 1987 in
‘Dark Venus‘ een donkere halfhanger met lange donkerrode buizen die aan de basis iets bruinig zijn. De geel groene punten aan de kelkbladen geven een vrolijke noot aan de vele bloemen.
Het zelfde jaar werd ook ‘Purple Rain’ goedgekeurd, ook weer een
‘Rosea‘ x F. excorticata kruising met een ietwat fragiel aandoend bloemetje met geplooide donkere kroonbladen.
‘Fuchsiade `88‘ genoemd naar de regionale show die in dat jaar in een tuincentrum in Lisse gehouden werd had als ouders
‘Rosea‘ x (F. excorticata x ‘Ting a Ling‘) een bijzonder rijkbloeiende cultivar met een overvloed aan mooie donkere bloemen.
'Haute Cuisine'
'Satchmo'
De eerste auberginekleurige cultivar, waarbij Herman gebruik maakte van de auberginekleurige cultivar ‘Foolke‘ van zijn collega veredelaar,
was ‘Satchmo‘ in 1988.
‘Foolke‘ gekruist met ‘Lord Byron’ gaf een plant met donker paarsrode kleuren met fraai gevormde bloemen waarvan de kroon driekwart uit staat en de kelkbladen mooi teruggeslagen zijn tegen de buis.
‘Gerharda’s Aubergine‘ ( ‘Lord Byron‘ x ‘Foolke‘), de naam geeft het al aan was geheel gericht op de kleur van donkere aubergines.
Met stijf omhoog gericht kelkbladen en de zeer donkere kroon voegde deze cultivar weer een andere dimensie toe aan het assortiment in deze kleur.
De New Zeelandse species F. perscandens werd door Herman gebruikt als zaadgever, en als stuifmeelgever gebruikte hij daarbij de in cultuur niet gemakkelijke F. magdalenae, deze ongewone botanische kruising leverde ‘War Pipes' op.
Of Herman met het eerste gedeelte van de naam, het Engelse woord voor oorlog aan wilde geven dat het een gevecht was om deze kruising tot stand te brengen, of dat hij wilde verwijzen naar de strijd in de veredelaarswereld om zoveel mogelijk auberginekleurige cultivars op de markt te brengen dat zullen we maar in het midden laten.
Maar het was wel zo dat de fuchsialiefhebber met ‘War Pipes‘ een botanische kruising aan zijn collectie kon toevoegen die ondanks de inbreng van F. magdalenae een zeer gemakkelijke plant is. De trossen lange donkere buizen, de vierkant gevormde kroon en de opvallende geel groene binnenkant van de kelkbladen maken het tot een attractieve plant.
Wie kent hem niet ‘Purperklokje‘ ?
Vrijwel de meest voorkomende aubergine cultivar in de collecties van de liefhebbers tijdens de relatief korte periode waarin auberginekleurige cultivars een rage waren. Maar deze kruising van Herman tussen ‘Rosea‘ en ‘Foolke‘ uit 1989 is nog steeds te vinden in de collecties en op shows en zorgt daar voor een aparte frivole noot tussen de anders gekleurde fuchsia’s .
Gewoon iets wat in een collectie thuishoort .
'War Pipes' 'Purperklokje'
De basisplant op auberginekleurig gebied van Herman ‘Zulu Queen‘, gekruist met zichzelf, gaf in 1990 nog twee nakomelingen die goedgekeurd werden nl ‘Zulu King‘ en ‘Mirjana‘ met zijn gesloten kroon.
Een witte kelk en aubergine kroon vormen een uitstekende combinatie om als blikvanger te dienen. Dat was waar de meeste veredelaars helemaal niet aan dachten. Men was alleen maar uit op donker ofwel zo donker mogelijk en dan als het enigszins kan eenkleurig. Herman maakte deze combinatie in 1992 mogelijk door de kruising ‘Zulu Queen‘ x ‘Cookie‘ en gaf deze blikvanger de naam ‘De Berckt ‘.
'De Berckt'
Het was maar een korte periode waarin zowel liefhebbers als veredelaars auberginekoorts hadden. Veel auberginekleurige cultivars komen niet meer voor in de collecties van fuchsialiefhebbers. Het was dan ook enigszins hilarisch toen kortgeleden een fuchsialiefhebber die al geruime tijd fuchsia’s kweekte een open tuin bezocht waarin een mooie kroonboom stond van Herman’s 'Purperklokje' heel verrukt uitriep: "Zijn die kleuren er ook in Fuchsia’s !"
Lees verder op 8: De masterclass periode, de pantry hybriden.
Auteur: M.A. Soeters
Opmaak: S. van Schaik
© Fuchsia's of the World